Oncologiefysiotherapie is een van de jongste specialisaties binnen de fysiotherapie. Een specialisatie die volop in ontwikkeling is. Ongeveer 25 jaar geleden veranderde onze kijk op hoe we moesten omgaan met mensen die bijvoorbeeld chemotherapie kregen. Tot dat moment kregen mensen die onder behandeling waren voor kanker vooral het advies om het rustig aan te doen. Met alle gevolgen van dien. Door de behandelingen verloren ze veel spierkracht en conditie en dat werd naderhand heel moeilijk weer opgebouwd.

De inzichten veranderden. Natuurlijk ook doordat de medische behandelingen steeds beter gingen aanslaan. Doordat de groep mensen die kanker overleefde toenam, werd ook de vraag naar een goede kwaliteit van leven groter. Steeds meer mensen wilden weer gewoon terug naar hun werk.

Als fysiotherapeuten gingen we mensen begeleiden tijdens het traject van chemotherapie en radiotherapie. En met succes. Zo was het ineens niet meer ongewoon als je tijdens het behandeltraject bleef werken. Er werden een aantal grote studies/onderzoeken gedaan, waaruit bleek hoe effectief het trainen tijdens het behandeltraject is. In de praktijk zagen we dat mensen veel beter door de behandelingen kwamen en daarna veel sneller konden herstellen. Zowel lichamelijk als geestelijk zagen we dat dit trainen tijdens behandeling goed werkte en inmiddels vinden we dit ook vrij normaal.

Sinds een paar jaar is er weer een verandering gaande. Vanuit andere zorgpaden, zoals die van de nieuwe heup en nieuwe knie, hebben we geleerd dat als je fitter een operatie ingaat, je er ook fitter uit komt. We noemen dit het ‘better in, better out’ principe. Kortgezegd BIBO.

Dat zelfde passen we nu ook toe in de oncologische zorg. We noemen dit prehabilitatie. In het ZGT Almelo/Hengelo wordt dit al standaard toegepast binnen de zorgpaden van de slokdarmkanker, darmkanker en ook maagkanker. Dat betekent dat alle patiënten die hieraan geopereerd worden,  gescreend worden door een oncologiefysiotherapeut van het ziekenhuis. U krijgt dan een beweegadvies mee voor thuis en als de fitheid nog te wensen over laat, dan volgt er een doorverwijzing naar de fysiotherapeut in de buurt. Bij voorkeur een oncologiefysiotherapeut die is aangesloten bij het Netwerk Oncologie Fysiotherapeuten Oost Nederland. Dat is omdat we binnen het netwerk goede samenwerkingsafspraken hebben gemaakt en er korte lijnen zijn met het ziekenhuis. We kennen elkaar.

De onderzoeken die gedaan zijn naar het effect van prehabilitatie zijn veelbelovend. We zien minder vaak en minder heftige complicaties na de operatie. Mensen herstellen veel sneller en beter. Het valt mij op dat de begeleiding achteraf, zoals we die voorheen deden bijna niet meer nodig is.

Vanuit de beroepsgroep is bij Zorgverzekeraars Nederland het verzoek gedaan om prehabilitatie op te nemen in de basisverzekering. Dat is helaas afgewezen. Dat betekent dat de vergoeding (in veel gevallen) beperkt blijft tot het aantal keren fysiotherapie in het aanvullende pakket en dat dus soms een gedeelte van de prehabilitatie zelf bekostigd moet worden. Ik kan alleen maar zeggen dat dit heel erg de moeite waard is!!!

Heb je hier vragen over neem dan gerust contact met ons op.